دی متیل سولفوکسید

دی متیل سولفوکسید مرک

DMSO یا Dimethyl Sulfoxide یکی از مهم‌ترین حلال‌های قطبی آلی در جهان است که در صنایع مختلف از جمله داروسازی، بیولوژی مولکولی، کشت سلولی، شیمی آلی، صنایع پلیمر و حتی پزشکی استفاده می‌شود. این ماده به دلیل ویژگی‌های منحصر به‌فرد خود مانند نفوذپذیری فوق‌العاده بالا، حلالیت گسترده، پایداری حرارتی و زیستی به یکی از اجزای ثابت آزمایشگاه‌های تحقیقاتی تبدیل شده است.

DMSO (دی‌متیل‌سولفوکسید) یک ترکیب آلی قطبی بسیار قوی است که از اکسیداسیون دی‌متیل‌سولفید به دست می‌آید. به دلیل حلالیت بسیار بالا در مواد قطبی و غیرقطبی، در محیط‌های آزمایشگاهی و صنعتی به عنوان:

• حلال عمومی

• حامل دارویی (Drug Carrier)

• عامل محافظتی برای سلول‌ها در سرمادهی

• ماده نفوذکننده پوستی

• رقیق‌کننده ترکیبات حساس

• افزایش‌دهنده جذب داروها

استفاده می‌شود.

این ماده به‌ویژه در علوم زیستی به‌عنوان Cryoprotectant (محافظ سلولی در انجماد) کاربرد گسترده‌ای دارد.

2. ساختار شیمیایی DMSO

فرمول مولکولی: C₂H₆OS
فرمول گسترده: CH₃–SO–CH₃
شماره CAS: 67-68-5

اتم گوگرد در مرکز قرار گرفته و با یک پیوند دوتایی به اکسیژن و با دو پیوند ساده به متیل‌ها متصل است. این ساختار باعث ایجاد:

• قطبیت بالا

• توانایی تشکیل پیوند هیدروژنی

• قابلیت حل مواد غیرقطبی

می‌شود.

خرید DMSO

3. مشخصات فنی (Technical Specifications)

• ظاهر: مایع بی‌رنگ

• بو: اندکی شبیه سیر

• چگالی: 1.101 g/cm³

• نقطه ذوب: 18.5°C

• نقطه جوش: 189°C

• حلالیت: قابل حل در آب، اتانول، استون، متانول، کلروفرم

4. گریدهای مختلف DMSO

DMSO در گریدهای زیر تولید می‌شود:

1. گرید آزمایشگاهی (Laboratory Grade)

مناسب استفاده عمومی آزمایشگاهی.

2. گرید HPLC

دارای خلوص بالا و مناسب برای آنالیزهای حساس.

3. گرید Cell Culture (کشت سلول)

بدون مواد آلاینده
Endotoxin-free
مناسب انجماد سلول‌ها و کشت سلول.

4. گرید Pharmaceutical

برای ساخت دارو و محصولات درمانی.

5. گرید صنعتی

با خلوص پایین‌تر و استفاده در حلال‌های صنعتی.

5. ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی DMSO

✔ حلالیت بالا

دی‌متیل‌سولفوکسید قادر است طیف وسیعی از مواد از جمله:

• پلیمرها

• نمک‌ها

• ترکیبات آلی

• ترکیبات زیستی

را حل کند.

✔ نفوذپذیری بسیار قوی

DMSO یکی از معدود موادی است که می‌تواند از پوست و غشاها به‌سرعت عبور کند.

✔ پایداری حرارتی

حتی در دمای بالا ساختار شیمیایی آن پایدار می‌ماند.

✔ سازگاری با بسیاری از مواد شیمیایی

این ویژگی‌ها باعث شده DMSO یک حلال ایده‌آل باشد.

فروش دی متیل سولفوکسید

6. کاربردهای DMSO در صنایع مختلف

1. علوم زیستی و زیست‌فناوری

• نگهداری و انجماد سلول

• تهیه محلول‌های تست مولکولی

• رقیق‌سازی داروهای آزمایشگاهی

• حل کردن مواد فعال زیستی

2. داروسازی

• افزایش جذب پوستی

• حلال داروهای کم‌حل

• فرمولاسیون داروهای تزریقی

3. پزشکی

در برخی کشورها برای درمان:

• درد

• التهاب

• آسیب بافتی

• آرتریت

استفاده می‌شود (مصرف پزشکی در ایران محدود و تحت کنترل است).

4. صنایع شیمیایی

• سنتز ترکیبات آلی

• بهبود واکنش‌های شیمیایی

• شکستن پیوندها در واکنش‌های خاص

5. صنعت پلیمر

به عنوان حلال در تولید پلیمرهای خاص مانند:

• پلی‌اکریلونیتریل

• پلی‌سولفون

• پلی‌وینیل کلراید (PVC)

7. کاربردهای DMSO در کشت سلول (Cell Culture)

یکی از مهم‌ترین نقش‌های DMSO، استفاده در Cryopreservation است.

در انجماد، کریستال‌های یخ باعث تخریب دیواره سلولی می‌شوند. DMSO:

• جلوی تشکیل کریستال‌های یخ را می‌گیرد

• آب را درون ساختار سلول بازتوزیع می‌کند

• نفوذپذیری بالایی دارد

• از مرگ سلول جلوگیری می‌کند

غلظت رایج استفاده: 10%

این کاربرد، DMSO را به بخش جدایی‌ناپذیر فریزرهای -80 و تانک نیتروژن در آزمایشگاه‌ها تبدیل کرده است.

8. استفاده در داروسازی

DMSO در فرمولاسیون داروها نقش‌های مهمی دارد:

• افزایش جذب پوستی داروها

• حلال برای داروهای تزریقی و موضعی

• کاهش مقاومت بافتی در انتقال دارو

• استفاده به عنوان واسط انتقال (Carrier)

همچنین در ساخت نانوذرات دارویی و سیستم‌های Drug Delivery به کار می‌رود.

9. نقش DMSO در صنعت پلیمر و شیمی آلی

به دلیل قطبیت بالا، در:

• واکنش‌های SN2

• کمپلکس‌سازی

• حلال برای پلیمرهای مشکل‌حل

• واکنش‌های اکسایش و احیای سخت

مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد دیگر آن در تهیه الکترولیت‌ها برای باتری‌های لیتیومی است.

10. نقش DMSO در سرمادهی (Cryopreservation)

در بانک‌های سلولی:

• سلول‌های بنیادی

• سلول‌های حیوانی

• سلول‌های انسانی

• اسپرم

• تخمک

به‌وسیله DMSO در دمای −196°C منجمد و نگهداری می‌شوند.

11. ایمنی و خطرات DMSO

با وجود کاربرد زیاد، DMSO بسیار سریع از پوست جذب می‌شود بنابراین رعایت ایمنی ضروری است.

خطرات:

• انتقال ناخالصی‌ها از پوست به خون

• تحریک پوستی

• سردرد و سرگیجه

• طعم سیر در دهان

• حساسیت چشمی

اقدامات ایمنی:

• استفاده از دستکش نیتریل

• استفاده از هود شیمیایی

• جلوگیری از تماس چشمی

• دور نگه‌داشتن از مواد اکسیدکننده

• عدم استفاده روی پوست آسیب‌دیده

12. نحوه نگهداری

DMSO باید:

• در ظرف کاملاً دربسته

• دور از نور

• دور از رطوبت

• در دمای اتاق یا خنک

نگهداری شود.

گاهی در دمای پایین کریستال می‌زند که طبیعی است و با گرم‌کردن ملایم حل می‌شود.

13. مزایای استفاده از DMSO خلوص بالا

انتخاب DMSO با خلوص بالا به‌خصوص در:

• کشت سلول

• فرمولاسیون دارویی

• پزشکی

• سنتزهای آزمایشگاهی حساس

ضروری است، زیرا ناخالصی‌ها ممکن است واکنش‌های شیمیایی را مختل کنند یا به سلول‌ها آسیب بزنند.

14. DMSO سیگما آلدریچ – استاندارد جهانی کیفیت

Sigma Aldrich معتبرترین برند تولید DMSO در جهان است. ویژگی‌های محصول سیگما:

• خلوص بالای 99.9%

• فاقد اندوتوکسین (در گرید کشت سلول)

• قابل اعتماد برای تحقیقات علمی

• بسته‌بندی‌های ایمن و استاندارد

آریاطب می‌تواند انواع گریدهای سیگما را با تضمین اصالت فراهم کند.

15. خرید DMSO از فروشگاه تجهیزات پزشکی آریاطب

مزیت خرید از آریاطب:

• ارائه کالا با ضمانت اصالت

• امکان تأمین انواع گریدها (Cell Culture، HPLC، Lab)

• مشاوره تخصصی

• قیمت مناسب و واردات مستقیم

• ارسال سریع به سراسر ایران

مناسب برای:

• دانشگاه‌ها

• آزمایشگاه‌های تحقیقاتی

• مراکز کشت سلول

• کارخانجات دارویی

16. پرسش‌های پرتکرار

1. آیا DMSO سمی است؟

در غلظت‌های بالا می‌تواند تحریک‌کننده باشد اما سمیت آن پایین است.

2. آیا می‌توان آن را به صورت پزشکی استفاده کرد؟

مصرف دارویی باید تحت نظارت پزشک باشد.

3. آیا برای کشت سلول به گرید خاصی نیاز است؟

بله، باید از Cell Culture Grade استفاده شود.

4. آیا DMSO قابل اشتعال است؟

نقطه اشتعال بالایی دارد اما همچنان باید با احتیاط استفاده شود.

17. جمع‌بندی

DMSO یک حلال همه‌کاره و پرکاربرد در علوم زیستی، پزشکی، داروسازی، شیمی آلی، پلیمر و کشت سلول است. ویژگی‌هایی مانند نفوذپذیری بالا، پایداری، سازگاری با مواد مختلف، قابلیت انجماد سلولی و حلالیت عالی آن را به ماده‌ای ضروری تبدیل کرده است.

اگر قصد خرید DMSO اورجینال و باکیفیت را دارید، فروشگاه تجهیزات پزشکی آریاطب بهترین منبع برای تأمین گرید آزمایشگاهی، HPLC، کشت سلولی و دارویی است.