آریاطب
سدیم تیوسیانات قطران شیمی
تلگرامسدیم تیوسیانات قطران شیمی
سدیم تیوسیانات قطران شیمی یکی از ترکیبات شیمیایی مهم و پرکاربرد در صنایع مختلف است که به دلیل ساختار ویژه و قابلیت انحلال بالا، در بسیاری از فرآیندهای صنعتی، آزمایشگاهی و تحقیقاتی به عنوان یک ماده اولیه کلیدی استفاده میشود. این ترکیب که به نامهایی همچون تیوسیانات سدیم، سولفوسیانید سدیم و NaSCN نیز شناخته میشود، یکی از پرمصرفترین نمکهای تیوسیانات در دنیا است.
سدیم تیوسیانات قطران شیمی، نمک مونو سدیم اسید تیوسیانیک بوده که به دلیل داشتن آنیون تیوسیانات در ساختار خود، خواص ویژهای دارد. این ترکیب در طبیعت نیز به صورت محدود و عمدتاً در اثر تجزیه گلیکوزینولاتها و سیانید در گیاهان خانواده براسیکا یافت میشود. سبزیجاتی مانند کلم، کلم بروکلی، شلغم، خردل و کلم پیچ از منابع طبیعی گلیکوزینولات هستند.
سدیم تیوسیانات از نظر ساختاری، یک ترکیب غیرآلی محسوب میشود اما ویژگیهایی دارد که آن را برای انجام واکنشهای آلی نیز مناسب میسازد. حضور پیوند سهگانه در ساختار مولکول، آن را برای انجام واکنشهای شیمیایی متعدد قابل استفاده میکند.
ساختار شیمیایی سدیم تیوسیانات قطران شیمی
ساختار شیمیایی سدیم تیوسیانات شامل یک پیوند سهگانه بین اتمهای نیتروژن و کربن است و این ویژگی باعث میشود این ترکیب واکنشپذیری مناسبی داشته باشد. آنیون SCN– به دلیل وجود یک ساختار رزونانسی، پایداری قابل قبول و رفتار شیمیایی متنوعی از خود نشان میدهد. مهمترین ویژگی این ساختار:
- وجود پیوند سهگانه
- قابلیت انجام واکنشهای نوکلئوفیلی
- پایداری ساختار در محیط آبی
- رفتار آنیونی قوی
این ویژگیها سبب شده که سدیم تیوسیانات در دسته مواد بسیار کاربردی و مهم در صنایع دارویی، کشاورزی و تحقیقاتی قرار گیرد.
خواص فیزیکی و شیمیایی سدیم تیوسیانات قطران شیمی
این ترکیب به دلیل ساختار نمکی و انحلال بالا، خواص فیزیکی قابل توجهی دارد. برخی از مهمترین ویژگیها:
- فرمول شیمیایی: NaSCN
- جرم مولکولی: 81.07 گرم بر مول
- ظاهر: کریستالهای سفید یا بیرنگ
- چگالی: 1.735 گرم بر سانتیمتر مکعب
- نقطه ذوب: 287 درجه سانتیگراد
- نقطه جوش: 307 درجه سانتیگراد
- انحلالپذیری: محلول در آب، اتانول، استون، آمونیاک
- بوی خاص: بدون بو
این ترکیب حتی در دماهای پایین نیز به خوبی در آب حل شده و از این نظر نسبت به بسیاری از نمکهای مشابه عملکرد بسیار بهتری دارد.
کاربرد در صنایع دارویی
تیوسیانات سدیم به دلیل قابلیت واکنشپذیری بالا، به عنوان ماده اولیه بسیاری از ترکیبات دارویی به کار میرود. از جمله:
- ترکیبات ضدقارچ
- مواد اولیه داروهای ضدعفونیکننده
- سنتز برخی داروهای قلبی
- استفاده به عنوان یک عامل کمککننده در برخی واکنشهای آلی
- ترکیبات ضد التهاب
در بسیاری از داروهای جدید، نقش تیوسیانات به عنوان واسطه یا کمکواکنشدهنده دیده میشود.
کاربرد در آبکاری فلزات
سدیم تیوسیانات به عنوان یک ماده مهم در فرآیند آبکاری نیکل سیاه استفاده میشود. این ماده:
- سبب ایجاد لایه ایمن و مقاوم روی فلز میشود
- از اکسید شدن سطح جلوگیری میکند
- کیفیت ظاهری و دوام سطح فلز را افزایش میدهد
به همین دلیل در صنایع خودروسازی، ساخت قطعات صنعتی و ابزارهای دقیق بسیار کاربرد دارد.
کاربرد در صنایع کشاورزی
سدیم تیوسیانات قطران شیمی به عنوان:
- ماده اولیه تولید آفتکشها
- ماده اولیه سنتز قارچکشها
- ترکیبات محافظ محصول
استفاده میشود.
کاربرد در صنعت عکاسی
در گذشته، تیوسیانات سدیم یکی از مواد کلیدی در فرایند ظهور فیلم و تثبیت عکس بود. هنوز هم در برخی سیستمهای چاپ و تولید جوهر صنعتی این ماده نقش مهمی دارد.
کاربرد در صنعت پلیمر
این ماده به عنوان حلال برای ریسندگی پلیاکریلونیتریل (PAN) مورد استفاده قرار میگیرد و به تولید الیاف مقاوم و سبک کمک میکند. این الیاف در لباسهای صنعتی، طنابها، پارچههای مقاوم و بسیاری از تجهیزات کاربردی استفاده میشوند.
کاربرد آزمایشگاهی
یکی از مهمترین کاربردهای سدیم تیوسیانات، استفاده در آزمایشهای شیمیایی برای شناسایی یون Fe3+ است. این آزمایش که تبدیل یون آهن به کمپلکس قرمز رنگ است، در بسیاری از دانشگاهها و آزمایشگاهها انجام میشود.
ایمنی و نکات احتیاطی سدیم تیوسیانات قطران شیمی
مانند هر ماده شیمیایی فعال، سدیم تیوسیانات نیازمند رعایت نکات ایمنی است. مهمترین خطرات احتمالی:
- تحریک پوست
- تحریک چشم
- آسیب تنفسی در صورت استنشاق
- احتمال ایجاد مشکلات سیستم عصبی
- ایجاد مسمومیت در صورت بلع مقادیر زیاد
استفاده از:
- دستکش
- ماسک
- عینک
- محیط دارای تهویه
الزامی است.
در صورت بروز علائم شدید، فوراً باید فرد را به اورژانس منتقل کرد.
سؤالات متداول (FAQ)
آیا سدیم تیوسیانات سمی است؟
بله، در صورت استنشاق، بلع یا تماس زیاد با پوست میتواند سمی باشد.
آیا این محصول در آب حل میشود؟
کاملاً، این ماده یکی از نمکهای بسیار محلول در آب است.
آیا میتوان از این ماده برای مصارف دارویی استفاده کرد؟
بهصورت مستقیم خیر؛ اما به عنوان ماده اولیه بسیاری از داروها استفاده میشود.
چگونه سدیم تیوسیانات را نگهداری کنیم؟
در مکان خشک، خنک و دور از نور و حرارت.
جمعبندی
سدیم تیوسیانات قطران شیمی یک ترکیب شیمیایی کلیدی با کاربردهای گسترده در صنایع مختلف شامل داروسازی، کشاورزی، آبکاری فلزات، پلیمر و آزمایشگاهها است. این ماده با داشتن ساختار رزونانسی، انحلال بالا و پایداری مناسب، یکی از بهترین انتخابها برای تولید مواد واسطهای، افزودنیها و واکنشهای صنعتی محسوب میشود. اگر به دنبال خرید یک محصول باکیفیت، قابل اعتماد و دارای قیمت مناسب هستید، برند قطران شیمی یکی از بهترین گزینههای موجود در بازار است.
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامت گذاری شده اند *
یوتیوب مصرفی